Ervaren klinische verantwoordelijkheid bepalend voor beroepskeuze artsen
“Zelf medische beslissingen nemen, eigen patiënten hebben en belangrijke verantwoordelijkheden voor de patiëntenzorg hebben zijn belangrijke factoren voor geneeskundestudenten en basisartsen bij het kiezen van een vervolgopleiding. Door zelf deze klinische verantwoordelijkheid te ervaren, krijgen zij een goed beeld van het medisch specialisme en van hun eigen behoeften.” Dit blijkt uit een promotieonderzoek van Sophie Querido naar de beroepskeuze van geneeskundestudenten en basisartsen. Sophie Querido promoveerde op 21 januari 2021 op dit onderwerp met haar proefschrift ‘Career Choice of Medical Students and Recent Medical Graduates Studies on factors of influence in a longitudinal trajectory’ en behaalde daarmee de graad van doctor aan de Universiteit Utrecht.
Met deze uitkomst kunnen de geneeskundeopleidingen bijdragen aan voldoende artsen in de specialismen die de maatschappij nodig heeft. Querido: “Het is belangrijk om te weten waarom geneeskundestudenten en basisartsen wel of niet voor bepaalde specialismen kiezen. Sommige specialismen hebben tekorten en andere specialismen krijgen te veel aanmeldingen. Door meer inzicht in de beroepskeuze van artsen, kunnen de opleidingen daarop inspelen en kunnen we in de toekomst voldoende artsen hebben met een specialisme waaraan de maatschappij behoefte heeft.”
Model geschikt gemaakt voor onderzoek naar beroepskeuze alle medische vervolgopleidingen
Voor het onderzoek gebruikte Querido het Bland-model, ontwikkeld voor de keuze voor de vervolgopleiding tot huisarts. Dit model gaat uit van vijf categorieën met factoren: (1) kenmerken van de medische universiteit, (2) kenmerken van de student, (3) waarden van de student, (4) carrière behoeften en (5) perceptie van specialistische kenmerken. Vervolgonderzoek van Querido heeft geleid tot een aanvulling van dit model en is daarmee nu bruikbaar voor beroepskeuzeonderzoek onder geneeskundestudenten voor alle medische vervolgopleidingen.
Stabiliteit beroepsvoorkeur
Querido onderzocht op verschillende manieren de beroepskeuze van de geneeskundestudenten en basisartsen. Onder andere middels interviews, longitudinaal van opzet, sprak ze de geïnterviewden viermaal en kon zo de ontwikkeling van de beroepsvoorkeuren volgen. Dat resulteerde in een beschrijving van drie verschillende carrièrepaden die studenten tot aan het starten van de medische vervolgopleiding kunnen hebben.
Uitval artsen tijdens vervolgopleiding
Zo’n 2,5% van de artsen valt uit tijdens de vervolgopleiding. Uit het enquêteonderzoek bleek dat de voornaamste redenen hiervoor zijn: onvoldoende werktevredenheid, werk-privé disbalans en energie slurpende werkzaamheden. Opvallend is dat bijna de helft van de respondenten geen werkervaring als anios heeft opgedaan in het gekozen specialisme. De artsen die zijn gestopt, geven zelf aan dat meer oriëntatie over de verschillende specialismen en werkervaring met het specialisme tot een andere keuze had kunnen leiden. Querido: “Om geneeskundestudenten en basisartsen de juiste beroepskeuze te laten maken, is het nodig hen te begeleiden bij het maken van die keuze. Verder is het aan te bevelen om aios te ondersteunen in het omgaan met de hoge werkdruk en om een goede balans tussen werk en privéleven te behouden. Zo kunnen ze hun vervolgopleiding afronden.