Het is noodzakelijk dat de geneeskundestudent van nu meer onderwijs krijgt en ervaring opdoet in de ouderengeneeskunde. Nederland krijgt tussen 2020 en 2040 te maken met een forse stijging van 96% van het aantal 80 plussers (SCP, 2021).
De factsheet ‘Opleiding ouderengeneeskunde moet groeien’ toont het grote belang van ervaring opdoen in de ouderengeneeskunde voor de algemene ontwikkeling van artsen alsook voor de instroom in deze medische vervolgopleiding. De huidige situatie laat zien dat bij de meeste opleidingen geneeskunde er nog beperkt tot geen onderwijs ouderengeneeskunde is. Dit vraagt om een verandering van de curricula geneeskunde. SOON en Verenso roepen de steun van de NFU en de opleidingsdirecteuren geneeskunde op om ons samen in te zetten voor meer ervaring met dit specialisme.
Huidige situatie
Na een inventarisatie bij de acht medische faculteiten constateren we dat een groot deel van de geneeskundestudenten weinig tot geen onderwijs ouderengeneeskunde krijgt en dat ook een beperkt deel van hen coschappen loopt in de oudergeneeskunde. Dat is zorgelijk, want juist in de ouderengeneeskunde hebben we te maken met een tekort aan specialisten voor de toekomst. Met het achterblijven van aios die instromen in de opleiding wordt het gat groter. De consequenties voor de patiënten en beroepsgroep zijn alarmerend.
Belang van ervaring tijdens opleiding
Uit onderzoek in Leiden blijkt dat studenten die het coschap ouderengeneeskunde volgden, dit als positief ervaren en zij geven aan dat het coschap relevant is voor hun toekomstig dokter zijn. Zo geven zij aan: ‘de populatie oudere patiënten in de toekomst alleen maar zal toenemen en ouderengeneeskunde in bijna elk specialisme voorkomt’, (Moll & Achterberg. 2018).
Sollicitanten voor de opleiding tot specialist ouderengeneeskunde wordt gevraagd op welke manier zij kennis hebben gemaakt en in de top 3 staat ‘tijdens het coschap’. Dit impliceert dat het opdoen van ervaringen binnen het specialisme positief bijdraagt aan het maken van de keuze voor de opleiding tot specialist ouderengeneeskunde (SOON, 2021). Maar nog niet genoeg.
Samenwerking
Elk van de medische faculteiten staat voor de uitdaging om vernieuwingen te realiseren in het curriculum. Vanuit de ouderengeneeskunde willen wij onze hulp aanbieden om te bekijken hoe we nu al onderwijs aan bachelor studenten kunnen aanbieden. Ook willen we graag meedenken hoe we voor elke masterstudent een coschap kunnen bieden, gericht op de nodige basiscompetenties. Juist nu de wachttijd voor coschappen voor veel masterstudenten is opgelopen.
Complex vak
Het vak van de specialist ouderengeneeskunde is complex. De specialist behandelt vraagstukken over multipathologie, functionele problemen en polyfarmacie. Daarnaast beschikt de specialist ouderengeneeskunde ook over generalistische competenties, zoals het doen van familiegesprekken, diagnostiek, communicatie met de patiënt, samenwerking in een multidisciplinair team bepalen wat de kwaliteit van leven is en het omgaan met vraagstukken rondom het levenseinde. Een specialisme dat kan bijdragen aan het voldoen aan de eindtermen van de opleiding tot arts. Tevens is de patiëntenpopulatie van kwetsbare ouderen een groep die vaak een geschiedenis heeft bij meerdere specialisten. Om goed inzicht te krijgen in de hele zorgketen die patiënten doorlopen is de ouderengeneeskunde ook een leerzame plek.
Oproep voor samen onderwijs realiseren
SOON en Verenso doen een oproep aan de NFU en de opleidingsdirecteuren geneeskunde voor het realiseren van meer onderwijs en coschappen in de curricula, zodat elke geneeskundestudent ervaring op kan doen in de ouderengeneeskunde.